Mundur wyjściowy – prezentacja
Z okazji jubileuszu 100. rocznicy powstania Policji Państwowej zaplanowano wiele przedsięwzięć. Jednym z nich jest wprowadzenie nowego umundurowania wyjściowego Policji, które nawiązuje do tradycji i etosu służby funkcjonariuszy w 20-leciu międzywojennym.
Prezentacja nowego umundurowania wyjściowego odbyła się 22 marca br. w Biurze Historii i Tradycji Policji KGP. Zaproszone na nią ogólnopolskie media szeroko relacjonowały to wydarzenie, a nowy mundur wyjściowy został przyjęty z wielkim zainteresowaniem. Zwrócono przede wszystkim uwagę na jego granatową barwę.
Miesięcznik „Policja 997” towarzyszy pracom Wydziału Koordynacji Gospodarki Kwatermistrzowskiej BLP KGP nad wprowadzeniem do Policji najnowszej generacji umundurowania ćwiczebnego, służbowego, wyjściowego oraz wyposażenia specjalnego. W wydaniu z lipca 2017 r. (nr 148) przedstawiliśmy prototyp munduru wyjściowego, a zmiany, jakie dzisiaj widać, pokazują, ile dopracowania wymagały wszystkie detale.
– Nawiązujemy do tradycji przedwojennych – mówi naczelnik Wydziału Koordynacji Gospodarki Kwatermistrzowskiej BLP KGP podkom. Krzysztof Błesznowski. – Nowy mundur ćwiczebny najbardziej kojarzący się z naszą formacją jest granatowy, więc jest dla nas oczywiste, że wszystkie elementy umundurowania w Policji powinny być granatowe. Dlatego mundur wyjściowy też jest granatowy. Cały, bez niebieskoszarej kurtki mającej swoją przeszłość w czasach milicji. My, odwołując się do przedwojennych tradycji, tak dobraliśmy barwę, aby także odróżnić naszą formację od tych służb, które noszą mundury w kolorze granatowym lub ciemnogranatowym. Dlatego barwa jest charakterystyczna dla Policji. W tej chwili umundurowanie wyjściowe nie pełni już takiej funkcji, jak kiedyś, bo policjanci nie chodzą do służby w białych koszulach, krawatach i kurtkach gabardynowych. Dlatego mundur wyjściowy powinien uzyskać znaczenie uroczyste, aby tak się stało, musi być elegancki, dodający powagi, budzący szacunek i z materiału najlepszej jakości.
Podczas prac nad nowym mundurem wyjściowym ocenie poddano dwa odcienie koloru granatowego, wybrano ten o większym nasyceniu barwą. Odcień jaśniejszy wydawał się zbyt zbliżony do umundurowania Sił Powietrznych, Służby Ochrony Państwa oraz Służby Więziennej. Jak ustalono, wybrany kolor w połączeniu z guzikami w kolorze „starego srebra” będzie unikalną kombinacją barw odróżniającą policyjne umundurowanie wyjściowe od innych służb.
CZAPKA
Podczas prac nie wszystko szło gładko. W ich toku korzystano z opinii funkcjonariuszy, w tym z Kompanii Reprezentacyjnej Policji, do której trafiły pierwsze komplety umundurowania wyjściowego. Uwagi policjantów dotyczyły ogólnego wyglądu czapek oraz nieumieszczenia na otokach oznak stopni służbowych. Pogłębiona analiza problemu prowadzona także w BHiTP KGP wykazała, że pozostawienie jasnej barwy otoków jest pewnym nawiązaniem do układu kolorystycznego MO, a tego przecież nie chciano.
– Przegląd różnych materiałów oraz układu oznaczeń doprowadził do dobrania otoków sukiennych barwy granatowej, zgodnej z barwą tkaniny zasadniczej munduru, srebrnych haftów komputerowych, układu oznaczeń w formie galonów stosownie do tradycji polskich rozwiązań z okresu międzywojennego oraz charakterystycznej podpinki, paska na czapce w kolorze srebrnym dla oficerów – mówi podkom. Krzysztof Błesznowski.
Korekcie poddano także proporcje kwater, profil, a także wymiary główki czapki. Obecny fason czapki do munduru wyjściowego policjanta także nie ma swojego odpowiednika w innych polskich formacjach, ale można dopatrzyć się podobieństwa do czapek noszonych przez włoskich carabinieri, przy czym nie są one aż tak bardzo wyprofilowane ku górze.
KURTKA GABARDYNOWA
Rozpatrzono kilka propozycji kroju kurtki gabardynowej. Pierwszą z nich była kurtka, której konstrukcja opierała się na obecnie używanej z modyfikacją mieszków kieszeniowych oraz patek. Drugą była kurtka o kroju nieco taliowanym, z klapami o klasycznym wyglądzie i ze złagodzonymi łukami patek kieszeni. Jako trzeci wzór oceniono kurtkę z kołnierzem typu „stójka”, ze zredukowanymi elementami kieszeni górnych. Wybór padł na koncepcję numer dwa.
Kurtka wykonana jest z wełny z dodatkiem poliestru. Przed wojną mundury były przede wszystkim sukienne.
– Splot gabardynowy jest najbardziej tradycyjnym i eleganckim splotem jeśli chodzi o mundury, i taki został zachowany – mówi podkom. Krzysztof Błesznowski. – Ten materiał jest lżejszy niż używany w kurtkach poprzedniej generacji. Zmieniły się warunki służby. Kiedyś mundur wyjściowy miał być całoroczny, bardziej przystosowany do wszystkich okoliczności. Teraz z munduru wyjściowego będziemy korzystali w sytuacjach wyjątkowych, uroczystych. Dlatego też jest delikatniejszy. Przez co wygodniejszy w noszeniu.
W obecnych mundurach jest odmienny krój dla kobiet oraz mężczyzn i ta odmienność zostanie zachowana. Jednak nie dotyczy to górnych kieszeni kurtek.
– Użytkowniczki obecnych mundurów wyjściowych zgłaszały, że bardzo trudno umieścić jakiekolwiek identyfikatory i oznaczenia na mundurze niemającym żadnych linii pozwalających na ich pozycjonowanie. Dlatego, zgodnie z postulatami kobiet, zdecydowaliśmy się na górne kieszenie w kurtkach. Klapy i patki mają trochę nietypowe rozwiązania, a kieszenie nieco odmienne ułożenie, ale wszystko po to, by odróżnić nasze mundury od używanych w innych służbach.
Guziki są metalowe, oksydowane, postarzane. Ich wygląd jednoznacznie odnosi się do tradycji przedwojennych. Kurtki gabardynowe dla kobiet i mężczyzn zapinają się na różne strony, ale poza tym ich koncepcje są do siebie zbliżone.
Osobną kwestią do rozstrzygnięcia pozostał wybór rodzaju i wyglądu oznaczeń w górnej części klap kołnierza. W pierwszych prototypach przewidziano metalowe „gwiazdy policyjne” jako oznaczenie formacji i służby. Biorąc pod uwagę ich małą rozpoznawalność oraz polecenie kierownictwa Policji, aby oznaczenia bardziej nawiązywały do tradycji przedwojennych, odtworzono „palmetę” właściwą Policji Państwowej na patce dostosowanej do kroju klap kołnierza, przy jednoczesnym rozróżnieniu oficerów i podoficerów Policji. W przypadku policjantów w stopniu nadinspektora Policji i generalnego inspektora Policji zachowano dotychczasowe oznaczenie w postaci orła haftowanego bezpośrednio na klapie kołnierza munduru.
Kolejnym odniesieniem do tradycji jest umieszczenie na rękawach kątów w formie naszywek odwzorowujących hierarchię służbową. Dla podoficerów przewidziano znaki w kolorze niebieskim, dla oficerów srebrne, natomiast dla policjantów w korpusie generalskim przewidziano oznaczenie w postaci srebrnego wężyka (borty).
SPODNIE I SPÓDNICA
Analizując konstrukcję i wygląd spodni, również postarano się o ich uwspółcześnienie w stosunku do obecnie używanych. Nogawki po prostu są nieco węższe. Uwzględniając także sugestię BHiTP KGP oraz opinie policjantów z Kompanii Reprezentacyjnej Policji, wprowadzono bizy w kolorze ciemnoniebieskim wzdłuż szwu dla podoficerów i lampas w tym samym kolorze dla oficerów. Takie rozwiązanie jest kolejnym wyróżniającym umundurowanie Policji na tle innych formacji.
Spódnica zyskała bardziej współczesną formę, sięgającą poniżej linii kolana. Ma jeden rozporek na zakładkę. Spodnie i spódnica wykonane są z tego samego materiału, co kurtka munduru wyjściowego. Też są granatowe. Zapewnią komfort użytkowania w wyższych temperaturach.
PŁASZCZ
Wykonany jest z wełny z domieszką poliestru oraz pokryciem teflonowym. Materiał ma splot gruby, wyraźny, skośny.
– Użyliśmy pokrycia teflonowego, aby zabezpieczyć funkcjonariuszy przynajmniej przez jakiś czas w trakcie wystąpień czy uroczystości w niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Tak, żeby ich mundury nie nasiąkały – wyjaśnia naczelnik.
Płaszcz ma z tyłu podwójny pas pozwalający na lepsze dopasowanie go do różnych typów sylwetek przez przeszycie guzików. W obecnych płaszczach nie ma takiego rozwiązania.
Płaszcze dla kobiet i mężczyzn różnią się krojem i konstrukcją. Przede wszystkim zapinane są na różne strony, gdy do tej pory były tylko na jedną.
– Nie było wersji dla kobiet – mówi podkom. Krzysztof Błesznowski. – Teraz robimy głęboki ukłon w stronę funkcjonariuszek. Długości płaszczy są zbliżone. Możliwość ich całorocznego użytkowania zapewnia podpinka, dopinana na zamek błyskawiczny.
Tkanina na płaszcz zawiera szlachetną wełnę z dodatkami zapewniającymi wysoką odporność na działanie czynników atmosferycznych. Będzie to ważne m.in. dla kompanii reprezentacyjnej podczas uroczystości odbywających się przy niesprzyjającej aurze. Istnieje możliwość dopasowania płaszcza do sylwetki z uwagi na konstrukcję jego tylnej części.
WZÓR 2019
Prezentowane mundury wyjściowe to wciąż prototypy. Teraz testowane są przede wszystkim przez funkcjonariuszy Kompanii Reprezentacyjnej Policji i Orkiestry Reprezentacyjnej Policji.
– Czekamy na opinie policjantów i dokonanie ewentualnych zmian legislacyjnych – mówi podkom. Krzysztof Błesznowski. Wszystkie materiały użyte do uszycia partii prototypowej zostały wykonane w Polsce przez polskie firmy.
Ostateczna decyzja o wprowadzeniu nowego wzoru munduru wyjściowego jeszcze nie zapadła. W przypadku jej podjęcia, wymiana mundurów z niebieskoszarych na granatowe w całej formacji potrwa kilka lat.
ANDRZEJ CHYLIŃSKI
zdj. Andrzej Chyliński, Piotr Maciejczak, Andrzej Mitura, Paweł Ostaszewski