Oficerowie łącznikowi Policji
OFICER ŁĄCZNIKOWY POLICJI:
Oficerem łącznikowym Policji jest oficer Policji akredytowany przy polskiej placówce dyplomatycznej na podstawie Porozumienia w sprawie zasad funkcjonowania stanowisk oficerów łącznikowych Policji i Straży Granicznej w placówkach zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej zawartego w Warszawie w dniu 24 marca 2016 r. między Ministrem Spraw Zagranicznych a Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Oficer łącznikowy Policji reprezentuje Policję, ale także jako etatowy pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych jest de facto przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej. Jako członek służby zagranicznej, posiada stopień, immunitet i paszport dyplomatyczny. Stąd też status formalny i merytoryczny oficera łącznikowego Policji jest znacząco różny od statusu innych policjantów realizujących zadania poza granicami kraju. Funkcjonariusze wyznaczeni do pełnienia niniejszej funkcji traktowani są jako kanał wymiany informacji policyjnych.
Oficerów łącznikowych Policji wyznacza i odwołuje Dyrektor Generalny Służby Zagranicznej na wniosek Komendanta Głównego Policji, złożony po uzyskaniu zgody Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kandydaci na wymienione stanowiska wyłaniani są w postępowaniu konkursowym, przeprowadzanym przez powoływany w tym celu zespół.
PODSTAWY PRAWNE FUNKCJONOWANIA OFICERÓW ŁĄCZNIKOWYCH:
- Ustawa o Policji – Dz.U. 1990 nr 30 poz.179 z późn. zmianami;
- Ustawa o służbie zagranicznej – Dz. U. 2001 nr 128 poz. 1403 z późn. zmianami;
- Porozumienie w sprawie zasad funkcjonowania stanowisk oficerów łącznikowych Policji i Straży Granicznej w placówkach zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej zawarte w Warszawie w dniu 24 marca 2016 r. między Ministrem Spraw Zagranicznych a Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji;
- Porozumienie z dnia 11 października 2007 roku między Komendantem Głównym Policji, Komendantem Głównym Straży Granicznej i Szefem Służby Celnej w sprawie wspólnego wykorzystywania oficerów łącznikowych Policji i Straży Granicznej przez Policję, Straż Graniczną oraz Służbę Celną.
SIEĆ OFICERÓW ŁĄCZNIKOWYCH – STAN OBECNY, RYS HISTORYCZNY:
Obecnie polska Policja posiada oficerów łącznikowych w 11 krajach:
- Ukraina – stanowisko utworzone w 1997 roku. Od sierpnia 2023 r. służbę pełni mł. insp. Paweł Majcher – radca Ambasady RP w Kijowie
- Republika Federalna Niemiec – stanowisko utworzone w 1997 roku. Od stycznia 2022 roku służbę pełni mł. insp. Rafał Hokusz – radca Ambasady RP w Berlinie;
- Republika Francuska – stanowisko utworzone w 2008 roku. Od października 2023 roku służbę pełni nadkom. Renata Graf – radca Ambasady RP w Paryżu;
- Wielka Brytania – stanowisko utworzone w 2008 roku. Od stycznia 2020 roku służbę pełni podinsp. Krzysztof Markiewicz – I radca Ambasady RP w Londynie oraz od września 2022 roku nadkom. Michał Linda – radca Ambasady RP w Londynie;
- Republika Turcji – stanowisko utworzone w 2015 roku. Od stycznia 2023 roku służbę pełni nadkom. Marek Choiński – radca Ambasady RP w Ankarze;
- Królestwo Norwegii – stanowisko utworzone w 2017 r. Od października 2023 roku służbę pełni mł. insp. Michał Nowak – radca Ambasady RP w Oslo;
- Węgry – stanowisko utworzone w 2005 r., funkcjonowało do listopada 2007 r. Ponownie zostało utworzone w styczniu 2018 r., na stanowisku I radcy w Ambasadzie RP w Budapeszcie służbę pełni mł. insp. Bogusław Kołdys;
- Republika Włoska – stanowisko utworzone z początkiem 2018 r. Od sierpnia 2018 r. służbę pełni podinsp. Magdalena Sochacka – I radca Ambasady RP w Rzymie;
- Królestwo Hiszpanii – stanowisko utworzone z początkiem 2018 r. Od października 2024 r. służbę pełni kom. Łukasz Olenderek – radca Ambasady RP w Madrycie;
- Gruzja – stanowisko utworzone w 2021 r. Od czerwca 2021 roku służbę pełni ml. insp. Rafał Węgiel – radca Ambasady RP w Tbilisi;
- Stany Zjednoczone Ameryki – stanowisko utworzone w 2021 r. Od września 2021 roku służbę pełni insp. Beata Trojanowska – radca Ambasady RP w Waszyngtonie.
Ponadto, w historii sieci oficerów łącznikowych polska Policja posiadała stanowiska w następujących krajach:
- Litwa – stanowisko utworzono w 2004 roku. Funkcjonowało do grudnia 2005 roku;
- Słowacja – stanowisko powstało w połowie 2005 roku. Funkcjonowało do grudnia 2005;
- Rumunia – utworzone na początku 2006 roku. Funkcjonowało do czerwca 2008 roku;
- Królestwo Niderlandów – stanowisko funkcjonowało w latach 2000-2014;
- Republika Białorusi – stanowisko utworzone w 2005 roku. Funkcjonowało do grudnia 2020 r.
- Federacja Rosyjska – stanowisko utworzone w 1995 roku. Funkcjonowało do marca 2022 roku.
W czerwcu 2016 r. w Komendzie Głównej Policji przyjęta została koncepcja rozwoju sieci oficerów łącznikowych polskiej Policji za granicą. Na bazie przeprowadzonej analizy potrzeb operacyjnych Policji uznano, że wszystkie funkcjonujące wówczas stanowiska są przydatne dla realizacji celów. Podjęto również decyzję o dążeniu do utworzenia nowych stanowisk oraz, gdzie byłoby to możliwe, rozszerzenia akredytacji już istniejących na sąsiednie kraje. Przedmiotowa koncepcja została zrealizowana i na jej podstawie zostały otwarte stanowiska w USA i Gruzji.
KRYTERIA DOBORU:
Kandydatem na stanowisko oficera łącznikowego może być oficer Policji, posiadający na dzień składania raportu o przystąpienie do procedury konkursowej co najmniej dziesięć lat służby w Policji i legitymujący się bardzo dobrym stanem zdrowia. Ponadto niezbędna jest znajomość języka urzędowego państwa przyjmującego lub powszechnie używanego w państwie przyjmującym lub języka angielskiego na poziomie B2.
Dodatkowymi kryteriami podlegającymi ocenie podczas procedury kwalifikacyjnej kandydatów są:
- doświadczenie wynikające ze służby w jednostkach lub komórkach organizacyjnych Policji w służbie kryminalnej lub śledczej;
- wiedza i doświadczenie w zakresie międzynarodowej współpracy prowadzonej przez Policję;
- pełnienie służby na stanowiskach kierowniczych w Policji;
- doświadczenie wynikające z udziału w przedsięwzięciach policyjnych realizowanych poza granicami kraju, np. udział w misjach pokojowych.
ZADANIA OFICERÓW ŁĄCZNIKOWYCH POLICJI:
Do podstawowych zadań oficerów łącznikowych Policji należy m.in.:
- utrzymywanie w kraju oddelegowania bieżącego kontaktu z przedstawicielami służb centralnej jednostki policyjnej, w szczególności: służbą do walki ze zorganizowaną przestępczością, do walki z przestępczością kryminalną, do walki z przestępczością ekonomiczną, służbą dochodzeniowo-śledczą, a także z krajowym biurem Interpolu, krajową jednostką Europolu, Biurem SIRENE i innymi oficerami łącznikowymi;
- inspirowanie i uczestnictwo w przygotowaniach wspólnych przedsięwzięć np. skoordynowanych operacji w rejonach przygranicznych Polski i krajów akredytacji;
- koordynowanie pomocy prawnej realizowanej przez policje-milicje krajów akredytacji na rzecz polskiej Policji;
- wymiana informacji dotyczących działania innych pionów Policji, co ma służyć umacnianiu współpracy.
Ponadto, przekazywanie informacji dotyczących m.in.:
- zdarzeń o charakterze terrorystycznym i ewentualnych związkach tych zdarzeń z Polską;
- doświadczeń państwa przyjmującego w zakresie zwalczania przestępczości o charakterze zorganizowanym, w tym nt. nowych trendów, nowych metod działania sprawców oraz nowych zjawisk w tym obszarze;
- międzynarodowych grup przestępczych działających w państwie przyjmującym oraz wpływu tej działalności na zagrożenie przestępczością w Polsce;
- obywateli polskich będących zarówno ofiarami, jak i sprawcami przestępstw.
Dodatkowo:
- promowanie wizerunku polskiej Policji na arenie międzynarodowej;
- realizacja zadań wynikających z członkostwa Polski w strukturach Unii Europejskiej;
- utrzymywanie bieżących kontaktów ze służbami koordynującymi współpracę międzynarodową polskiej Policji oraz ze służbami policyjnymi/milicyjnymi i innymi stosownymi instytucjami kraju akredytacji;
- udział w organizacji wizyt delegacji polskiej Policji w kraju przyjmującym oraz delegacji policji/milicji państwa akredytacji w Polsce.
KOORDYNACJA I NADZÓR NAD SIECIĄ OFICERÓW ŁĄCZNIKOWYCH POLICJI:
Od maja 2008 roku, w strukturze Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP funkcjonuje specjalna komórka organizacyjna zajmująca się obsługą i koordynacją oficerów łącznikowych. Aktualnie jest to Zespół ds. Oficerów Łącznikowych w Wydziale Misji Zagranicznych i Oficerów Łącznikowych BMWP KGP.
Do zadań Zespołu należy kompleksowa obsługa organizacyjno-logistyczna oficerów łącznikowych Policji oraz przygotowywanie opracowań, w tym planów rozwoju sieci oficerów łącznikowych, dotyczących instytucji oficera łącznikowego Policji. Ponadto, Zespół koordynuje działania podmiotów policyjnych i pozapolicyjnych biorących udział w tworzeniu sieci oficerów łącznikowych. Zadaniem Zespołu jest także przygotowywanie pod względem merytorycznym, konferencji, narad i spotkań z udziałem oficerów łącznikowych.
Istotnym elementem w procesie nadzoru i koordynacji sieci oficerów łącznikowych polskiej Policji jest prowadzona na bieżąco ocena pracy oficerów łącznikowych.
Oficerowie łącznikowi osobiście informują Komendanta Głównego Policji o wynikach swojej pracy podczas corocznie organizowanych narad służbowych z kierownictwem KGP.